Tariki ya 04 Gasyantare buri mwaka u Rwanda rwifatanye n’isi mu kwizihiz aumunsi mpuzamahana wo kurwanya Kanseri.
Kugeza ubu Ishami ry’umuryango w’Abibumbye ryita ku buzima, OMS rigaragaza ko Kanseri ari yo ndwara yica abantu benshi ku isi. Mu mwaka wa 2020 yahitanye abagera kuri miliyoni icumi.
Uyu mubare wazamutse ahanini kubera ko hari ibihugu hao abarwayi batakurikiranywe uko bikwiye kubera ingaruka zatewe n’icyorezo cya Koronavirusi.
Mu Rwanda imibare y’abahitanwa na Kanseri ikomeje kuzamuka. Mu waka wa 2020 yageze ku bantu 6 044 ivuye ku bantu 5 900 yo muri 2014. Abagabo bapfuye muri 2014 bishwe na kanseri bari 2 584 naho abagore bakaba 3 460. Abarwaye iyi ndwara mu Rwanda bageze ku bantu 8 835 mu mwaka ushize wa 2020.
Umunyamabanga wa Leta muri Ministeri y’ubuzima ushinzwe ubuzima bw’ibanze Mpunga Tharcisse yavuze ko mu Rwanda hakozwe byinshi bigamije kurwanya cancer by’umwihariko iyibasiye igitsinagore.
Mpunga yagize ati: “cyane cyane kuri kanseri y’inkondo yumura twatangiye gukingira abana ba bakobwa kuva mumwaka wa 2011 kuva kumyaka iri hagati 9 na 11 WDH iteganyako bagomba gukingirwa batararenza imyaka 15 dufite ikizereko kanseri izagabanuka mugitsina gore. ”
Kanseri y’ibere iza ku isonga mu guhitana umubare munini w’abantu. Abagore bazize kanseri ni 1 237 (24%), yakurikiwe na kanseri y’inkondo y’umura yishe abantu 1 229 (23.9%), kanseri y’igifu yahitanye abantu 265 (5.1%), kanseri y’umurerantanga yahitanye abantu 204 (4%), kanseri yitwa ’Non-Hodgkin lymphoma’ yishe abantu 178 (3.5%) mu gihe izindi kanseri zishe abantu 2 039 (39.6%).
